در حال حاضر با توجه به اینکه راه دسترسی به اين سد تنها از طریق راه آهن ممکن است عملیات اجرایی راه دسترسی از سمت خرم آباد به محل پروژه در دست اجرا است و برای اجرای راه دسترسی به سد بختیاری اعتباری بالغ بر 25 میلیارد تومان در نظر گرفته است. شايان ذكر است در طول مسير اين راه دسترسي 400 متر تونل و چند دهانه پل بزرگ وجود دارد و طول آن حدود 85 کیلومتر است.

در محل ساخت سد ، رودخانه هاي خروشان سزار و بختیاری در تلاقی گردنه های سخت گذر و کوهستانی این منطقه به هم مي پیوندد و این صحنه با صدای خروش رودخانه هایی که خود را به صخره های سخت منطقه می کوبند ، یکی از جلوه های زیبای طبیعت زاگرس بوجود آورده است.

نگاهی به پروژه عظیم سد و نیروگاه بختیاری

ساختگاه سد و نیروگاه بختیاری در بخش پائين دست رودخانه بختیاری در استان لرستان در دامنه‌های جنوب غربی کو‌های زاگرس و در شمال غرب ایستگاه تنگ پنج (هشتمین ایستگاه حد فاصل اندیمشک - دورود) در مسیر راه آهن تهران - جنوب، بر روی رودخانه بختیاری در نظر گرفته شده است.اين ساختگاه به فاصله هوايي حدود 50 کیلومتری بالادست سد دز قرار گرفته است . بستر این سد اساساً از سنگ آهک سیلیسی تشکیل شده است .

رودخانه بختیاری یکی از دو سرشاخه اصلی رودخانه دز می‌باشد که از ارتفاعات جنوبی اشترانکوه سرچشمه می‌گیرد و در نزدیکی ایستگاه تنگ پنج به رودخانه سزار می‌پیوندد و رود دز را تشکیل می دهد.

الف - تاریخچه طرح سد و نیروگاه بختیاری

آغاز مطالعات ارزیابی پتانسیل نيروگاه برقآبی در حوزه رودخانه دز به عنوان دومین منبع تولید انرژی آبی کشور به اواخر دهه 30 باز می گردد. در پی مطالعات یاد شده سد و نیروگاه دز با ظرفیت 520 مگاوات به اجرا درآمد و در سال 1344 بهره برداری از آن انجام شد.

مطالعات مقدماتي طرح : مطالعات مرحله شناخت پتانسیل تولید انرژی برقابی بر روی رودخانه بختیاری توسط مهندسين مشاور مهاب قدس از سال 1371 شروع شد، چهار ساختگاه الکلن، لیرو، زالکی و بختیاری با توجه به ویژگی های فنی و اقتصادی برای انجام ادامه مطالعات در مرحله اول انتخاب شد.

مطالعات مرحله اول : مطالعات مرحله اول طرح سد بختیاری از سال 1375 تا 1379 توسط همين مهندسين مشاور انجام گرفت.

مطالعات ژئوتكنيكي : از سال 1382 مطالعات ژئوتکنیک و آزمایشهای بر جای مکانیک سنگ آغاز و همزمان اقدام به احداث بخشی از راههای دسترسی داخلی شد. در انجام اين مطالعات بیش از 15 هزار متر انواع گمانه زده شده و اعتباری بالغ بر 13 میلیارد تومان صرف مطالعات و عملیات اکتشافی اين طرح شده است.

مطالعات مرحله دوم : در سال 1384 بازنگری مطالعات مرحله اول و انجام مطالعات مرحله دوم و تهیه اسناد مناقصه به مشارکت مشاورین طرح سد بختیاری واگذار گرديد . شايان ذكر است مسئولیت بازنگری فنی طرح نیز به عهده شرکتهای 1- الکتریک دو فرانس و 2- کوینه بلیه از كشور فرانسه ، قرار گرفت.

ب - اهداف اجرای پروژه سد و نیروگاه بختیاری

- افزایش 1500 مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور در زمان های اوج مصرف

- تولید 3000 گیگاوات ساعت انرژی برقابی در سال

- جلوگیری از ورود رسوبات رودخانه بختیاری به مخزن سد دز و در نتیجه افزایش عمر مفید بهره برداری از سد و نیروگاه دز

- افزایش حجم آب قابل تنظیم در حوزه رودخانه دز و امکان مدیریت بهینه منابع آب به منظور افزایش سطح زیر کشت اراضی پایین دست

- کنترل سیلاب های مخرب فصلی

ج - مشخصات فني سد بختیاری

مساحت حوضه آبریز در محل ساختگاه سد بختیاری در حدود 6388 کیلومترمربع و میانگین ارتفاع حوضه از سطح دریا 2212 متر می‌باشد.

دبی متوسط سالانه رودخانه بختیاری در محل سد بر اساس یک دوره آماری 60 ساله معادل 144.6 مترمکعب بر ثانیه و متوسط بارش سالانه در حدود 1117 میلی‌متر می‌باشد. شیب متوسط رودخانه بختیاری طی مسیر حدود 35 درجه است.

از جمله ویژه گی های این پروژه عظیم این است که سد بختیاری بلندترین سد دو قوسی بتنی جهان با ارتفاع 315 متر، طول تاج 434 متر و عرض پی 50 متر بعنوان بلندترین سد دوقوسی دنیا محسوب می شود . از سوی دیگر بزرگترین مخزن مصنوعی ذخیره آب کشور پس از کرخه با حجمی معادل 4.8 میلیارد متر مکعب در تراز نرمال می باشد.

هدف اصلی از ساخت این سد ، تولید برق از طریق نیروگاه بختیاری مي باشد. در اين طرح شش واحد 250 مگاواتی تولید برق پیش بینی شده است.

با احداث این سد نیازی به جابجایی ساکنین در محدوده مخزن با توجه به صعب العبور بودن منطقه نیست و با احداث و آبگیری این سد اراضی کشاورزی زیادی غرقاب نخواهد شد و هیچ روستای دائمی به زیر آب نخواهد رفت.

بطور كلي ؛ نقش قابل توجه ذخیره سازی و تنظیم آب این سد با توجه به حجم زیاد مخزن، بالا بودن شاخص‌های اقتصادی طرح در مقایسه با شاخص‌های اقتصادی سایر طرح‌های عمرانی از جمله طرح‌های برقآبی، کنترل سیلاب‌های فصلی و بهبود شرایط ایمنی در پایین دست سد، افزایش قابل ملاحظه ظرفیت ذخیره آب در حوضه رودخانه دز به‌منظور امکان مدیریت بهتر منابع آب و افزایش حجم آب قابل تنظیم و در نتیجه افزایش سطح زیر کشت اراضی در پائین دست، امکان تولید بهینه انرژی در زمان‌های پیک مصرف روزانه و سالیانه از دیگر ویژگیهای این پروژه است.

د - اثرات جانبی سد بختیاری

طرح سد و نیروگاه بختیاری در زمان اجرا با بکارگیری نیروهای بومی، تاثیر مهمی در اشتغال‌زایی منطقه خواهد داشت.

از سوی دیگر بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه طرح، ایجاد امکان توسعه و سرمایه گذاری در محدوده طرح، بهبود سطح رفاهی زندگی اهالی، ارتقاء سطح آموزش و بهداشت و افزایش درآمد سرانه بواسطه ایجاد اشتغال در منطقه طرح و استفاده بهتر از قابلیت‌های گردشگری منطقه از دیگر مزایای این طرح است.

افزایش سهم منطقه در توسعه کشور، بهبود ارتباطات و حمل و نقل زمینی از طریق ایجاد جاده های دسترسی و افزایش ارزش افزوده خدمات درمنطقه طرح از دیگر اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اجرای این طرح ملی خواهد بود.

 

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: